Web Analytics Made Easy - Statcounter

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه تهران، مقاله دکتر حنیف قلندری و دکتر حسن امینی، اعضای هیأت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران با عنوان «جدول ستارگان خرقی: یک جدول ستارگان از نجوم دورۀ اسلامی» منتشر شد.

به گفته دکتر قلندری، آثار نجومی دورۀ اسلامی شامل دو دسته نجوم نظری و نجوم عملی می‌شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نجوم نظری به الگوهای حرکت اجرام آسمانی و برهان‌های هندسی مربوط به آن می‌پردازد و مهم‌ترین آثار نجوم عملی جدول‌های نجومی هستند که در دورۀ اسلامی، آنها را «زیج» می‌نامیدند. یکی از جدول‌های اصلی زیج‌ها جدول ستارگان است که در آن اسامی ستارگان و مختصات دایره‌البروجی و میزان درخشندگی آن‌ها نوشته می‌شده است.

استادیار پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران در توضیح ویژگی‌های علم نجوم دورۀ اسلامی می‌گوید: وقتی از ستارگان در نجوم پیش از تلسکوپ صحبت می‌کنیم، منظور ستارگانی است که در آسمان شب به چشم می‌آمدند. از نظر منجمان گذشته تعداد ستارگانی که به چشم می‌آید، قابل شمارش بوده است. ایشان ستارگان را در ۴۸ صورت فلکی دسته‌بندی می‌کردند و تعداد آن‌ها را ۱۰۲۲ ستاره در نظر می‌گرفتند.

این پژوهشگر تاریخ علم در جهان اسلام می‌افزاید: علاوه بر زیج‌ها، برخی کتاب‌های هیئت نیز مشتمل بر جداول ستارگان می‌شدند. کتاب‌های هیئت آثار نجومی هستند که در آن‌ها الگوی حرکت اجرام آسمانی و جغرافیای ریاضی، یعنی وضع آسمان در عرض‌های جغرافیایی مختلف توصیف می‌شده است. یکی از مهم‌ترین نمونه‌های آثار جامع هیئت کتاب «منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک» نوشتۀ بهاءالدین عبدالجبار خرقی است که در سال ۵۲۶ قمری نوشته شده است.

این کتاب دربردارنده فصل مفصلی دربارۀ ستارگان و جدولی حاوی نام ۸۴ ستاره است. در مقاله‌ای که اخیراً به چاپ رسیده است، جدول ستارگان خرقی را با منابع اصلی او یعنی «مَجِسطی» بطلمیوس، «صور الکواکب» عبدالرحمن صوفی و برخی نوشته‌های ابوریحان بیرونی مقایسه کرده‌ایم و مدعایی در بارۀ زمان تنظیم جدول مطرح کرده‌ایم.

مقاله مشترک دکتر قلندری و دکتر امینی، به تازگی با عنوان “Kharaqī’s Star Catalogue: A Star table from Medieval Arabic Astronomy.” به زبان انگلیسی در نشریه تاریخ علم دانشگاه تهران منتشر شده است. دکتر قلندری پیش از این نیز متن عربی رساله «منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک» خرقی را تصحیح و به همراه ترجمه فارسی منتشر کرده است.

کد خبر 5671154 مهتاب چابوک

منبع: مهر

کلیدواژه: دانشگاه تهران ستاره جهان اسلام طرح های پژوهشی حاکمیت سایبری شرکت دانش بنیان تحقیقات علمی معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری فناوری نانو نوآوری سلول بنیادی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ناسا امنیت اطلاعات تولید ماشین آلات روح الله دهقانی فیروزآبادی علوم شناختی فناوری فضایی دانشگاه تهران جدول ستارگان دورۀ اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۴۶۷۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تقویم نجوم 1403 (بخش ششم) + دانلود جدول رصد

پدیده‌های نجوم هفته جاری برای سیارات ماه، مریخ، نپتون و عطارد اتفاق خواهد افتاد و شاهد تربیع آخر ماه خواهیم بود.

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، آسمان شب طی هفته جاری شاهد غیبت قمری آنتارس، مقارنه سیاره مریخ و نپتون، نزدیک شدن سیاره مریخ و نپتون به یکدیگر، سیاره عطارد در اوج خورشیدی و تربیع آخر ماه خواهد بود.

دانلود جدول رویدادهای نجوم هفته (فایل گرافیکی در اندازه اصل)

کد خبر 748215

دیگر خبرها

  • حمایت دانشگاه‌های جهان از فلسطین یادآور رسالت معلمی در دفاع از مظلومان است
  • انتشار کتاب «ساختار سؤال‌های پژوهش در معماری» در چهارمحال و بختیاری
  • ستاره رژیم صهیونیستی در جهان رو به افول است
  • برای تقویت میدان کتاب کودک و نوجوان چه باید کرد؟
  • تألیف کتاب«روش تحقیق در مدیریت» توسط عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد
  • اهمیت تلاش برای توسعه پژوهش‌های کاربردی در جهان اسلام
  • میدان شهرت در ایران
  • عضو هیأت علمی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان استاد نمونه کشوری شد
  • تقویم نجوم ۱۴۰۳ (بخش ششم) + دانلود جدول رصد
  • تقویم نجوم 1403 (بخش ششم) + دانلود جدول رصد